Αειφορία και ανακύκλωση στη βιομηχανία των αυτοκόλλητων ετικετών.

του Ζιλ Λεζέν

Σε έναν κλάδο όπου η αλυσίδα αξίας και το κύριο προϊόν είναι τόσο πολύπλοκα, η ανάπτυξη ενός σφαιρικού προγράμματος επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, φιλικών προς το περιβάλλον, είναι χρονοβόρα – και αυτό δεν είναι καθόλου περίεργο. Λέγοντας κάτι τέτοιο, όμως, και από τη θέση μου ως διευθύνων σύμβουλος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Αυτοκόλλητης Ετικέτες στην Ευρώπη, έχω δει σημαντική πρόοδο τον τελευταίο χρόνο η οποία αποφέρει πρακτικά και μετρήσιμα αποτελέσματα που αποδεικνύουν ότι η βιομηχανία μας έχει πραγματικά μετακινηθεί από το βερμπαλισμό στην εδραίωση μίας πραγματικής πορείας προς την αειφορία.

Η Finat έχει αγκαλιάσει με ενθουσιασμό το βασικό της ρολο να παρέχει στα μέλη της πληροφορίες για όλες τις πτυχές της περιβαλλοντικής συμμόρφωσης που σήμερα οδηγούνται από εξειδικευμένες υποεπιτροπές, οι οποίες εστιάζουν στην αειφορία και την ανακύκλωση, σε τεχνικά θέματα, δοκιμαστικές μεθόδους και τάσεις της βιομηχανίας και υποστηρίζονται από τις τεχνικές κδόσεις, τις δοκιμαστικές μεθόδους και διάφορες εκθέσεις και εκδηλώσεις του συνδέσμου σε όλη την Ευρώπη. Στην αρένα της αειφορίας, η Finat συμμετέχει ενεργά σε πρότζεκτ που αφορούν στην ανακύκλωση της αυτοκόλλητης επιφάνειας των ετικετών σε χαρτί και φιλμ, την ανακύκλωση των υπολλειμάτων από τα ρολά ετικτών σε ενέργεια, τη λύση θεμάτων που αφορούν τη μόλυνση των θερμοδιαμορφούμενων PEΤ δοχείων με αυτοκόλλητες ετικέτες και τον καθορισμό παραμέτρων για φιλική προς το περιβάλλον τεχνολογία κόλλας.

Ο αδελφός σύνδεσμος της Finat στις Η.Π.Α., το Tag & Label Manufacturers Institute (TLMI), είναι εξίσουν ιδιαίτερα δραστηριος στο κομμάτι της αειφορίας. Το πρόγραμμα LIFE (Label Initiative for the Environment) που διαθέτει, προσφέρει μία διαδικασία πιστοποίησης για επιχειρηματική αειφορία ειδικά διαμορφωμένη για τη βιομηχανία επεξεργασίας ετικετών. Το TLMI διαχώρισε επίσης την εστίασή του σε θέματα αειφορίας σε συγκεκριμένες ομάδες εργασιών – με matrix waste (υπολλείματα από το αυτοκόλλητο ρολό ετικετών) και τη χρησιμοποιημένη αυτοκόλλητη επιφάνεια (σε χαρτί και φιλμ) ως οι δύο κύριοι στόχοι. Έχοντας να φροντίσει μόνο μία χώρα, αποστολή του TLMI μπορεί να φαντάζει ευκολότερη από ό,τι εκείνη της Finat, η οποία φροντίζζει περίπου 50 διαφορετικές χώρες – όμως οι αποστάσεις που πρέπει να καλυφθούν στην περισυλλογή αποβλήτων στις Η.Π.Α. είναι πραγματικά μία πρόκληση. Σύμφωνα με το TLMI παράγονται σήμερα περίπου 270.000 τόνοι matrix αποβλήτων ετικετών στην Αμερική, ενώ ανακυκλώνεται μόλις το 1%. Στην Ευρώπη, δεν υπάρχει κάποιο παρόμοιο μέτρο, όμως ακόμα και αν υπήρχε δεν νομίζω ότι θα είχαμε κάποιο διαφορετικό αποτέλεσμα.

Αποτελεί πλέον γεγονός ότι η επικέντρωση του κλάδου μας στην αειφορία και την ανακύκλωση είναι πλέον καθολική σε όλο τον κόσμο. Ο Global Label Association, o L9, δεσμεύτηκε ομόφωνα σε ένα μειωμένο αποτύπωμα άνθρακα σε όλους τους τομείς της αλυσίδας παροχής αυτοκόλλητης ετικέτας – από την κατασκευή των πρώτων υλών μέχει την τελική χρήση και την ανακύκλωση. Ο Σύνδεσμος έχει μέλη από την Αυστραλία, τη Βραζιλία, την Κίνα, την Ινδία, την Ιαπωνίας, το Μεξικό και τη Νέα Ζηλανδία, αλλά και τη Finat και το TLMI, και έρχεται σε επαφή τόσο με τους brand owners και τους μεγάλους ομίλους λιανικού εμπορίου όσο και με το δημόσιο τομέα ώστε να επιτύχει την περιβαλλοντική αειφορία για τις αυτοκόλλητες ετικέτες. Πρόκειται για ένα εμψυχωτικό παράδειγμα, σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, για τον τρόπο που μπορούν να ακολουθηθούν και να επιτευχθούν στόχοι σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ένα φάσμα ευκαιριών που συνεχώς αναπτύσσεται

Στα μέλη όλων των συνδέσμων ετικετοποιοών εντοπίζονται, αναλύονται και προτείνονται πιθανές χρήσεις τόσο σε υπολλείματα των ρολών ετικετών όσο και στα χρησιμοποιημένες αυτοκόλλητες επιφάνειες – από κλειστού κυκλώματος ανακύκλωση μέσω, για παράδειγμα, καύσιμου πέλλετ, μηχανικών καυσίμων και αποβλήτων σε ενέργεια.

Σαφώς, όπως σε όλες τις υπεύθυνες βιομηχανίες, ο δρόμος προς την επιτυχία σε αυτή την αρένα ξεκινά με πρακτικές lean manufacturing και ένα μειωμένο αποτύπωμα άνθρακα. Οι εταιρίες-μέλη της Finat – όπως ετικετοποιοί, προμηθευτές πρώτων υλών, πιεστηρίων και βοηθητικού εξοπλισμού και κατασκευαστές αυτόματης εφαρμογής ετικετών και λαμινάτορες αυτοκόλλητων – ήδη είναι ειδικοί σε τέτοια θέματα. Σε όλα τα επίπεδα της αλυσίδας, ο μειωμένος χρόνος προετοιμασίας και τα μειωμένα απορρίμματα στα υλικά είναι κάτι που έχει ήδη επιτευχθεί, ενώ η τεχνολογική πρόοδος έχει φέρει σημαντική οικονομία στην ενέργεια σε τομείς όπως το στέγνωμα, και για τα υλικά ετικετών κατά τη διάρκεια της κατασκευής τους αλλά και για τα μελάνια μετά την εκτύπωση των ετικετών. Η πρόοδος της ψηφιακής τεχνολογίας έχει βελτιώσει τόσο τις προεκτυπωτικές διαδικασίες όσο και την ψηφιακή εκτύπωση ετικετών, δημιουργώντας μία άκρως ευέλικτη πλατφόρμα για την κατασκευή ετικετών που δίνει τη δυνατότητα ακόμα και για μοντάζ πολλών, μικρού τιράζ ετικετών στο ίδιο υλικό για αποτελεσματικότερη χρήση υλικών, χρόνου και ενέργειας. Σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες, και ιδιαίτερα στη Γερμανία, προσφέρεται πρακτική οικονομική βοήθεια ώστε μία εταιρία να καταφέρει τεχνολογική πρόοδο ώστε να υποστηρίζει την αειφορία. Επιπλέον, οι μεγαλύτερες εταιρίες λαμιναρίσματος ετικετών προσφέρουν μία υπηρεσία συλλογής απορριμμάτων από τους πελάτες τους.

Στο τελευταίο συνέδριο της Finat, μία συζήτηση στρογγυλής τραπέζης ένωσε ένα πάνελ ετικετοποιών και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, όπου οι ετικετοποιοί επιβεβαίωσαν -και απέδειξαν τη δέσμευσή τους να εκμεταλλευτούν κάθε ευκαιρία για να μειώσουν τα απορρίμματα και να εξοικονομίσουν χρόνο και χρήμα – προς όφελος τόσο του περιβάλλοντος όσο και των ίδιων των επιχειρήσεών τους. Ιδιαίτερα στο επίπεδο επεξεργασίας της βιομηχανίας των ετικετών κάνουν την εμφάνισή τους οι αυτοκόλλητες ετικέτες, ενώ στη συνέχεια περνούν στους κατασκευαστές brand και τους συσκευαστές που θα τις εφαρμόσουν επάνω στη συσκευασία. Ενώ η αυτοκόλλητη επένδυση (release liner) παίζει το ρόλο της στη διασφάλιση της ομαλής, χρήγορης και με ακρίβεια εφαρμογής της ετικέτας στις εγκαταστάσεις των συσκευαστών, τα υπολλείματα από τα ρολά ετικετών παραμένουν στον ετικετοποιό, και χρήζουν λύσης που δεν θα περιλαμβάνει υγιειονομική ταφή.

“Οχι στην υγιειονομική ταφή

Πρόκειται για μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις της Finat, με σκοπό να βοηθήσει τους ετικετοποιούς σε ολόκληρη την Ευρώπη να κάνουν αειφόρα χρήση των υπολλειμάτων από τα ρολά των ετικετών τους. Τα κανάλια από τα απόβλητα-στην- ενέργεια που ήδη αναφέρθησαν αποτελούν μία επιλογή. Επιπλέον, τα υπολλείματα μπορούν να ανακυκλωθούν σήμερα σε προϊόντα που εμπεριέχουν ξύλο και πλαστικό.

Ωστόσο, η Finat θεωρεί ως πρωταρχικό της ρόλο σήμερα τη διαμεσολάβηση για τη δημιουργία μιας «αλυσίδας επιμέλειας» για τις χρησιμοποιημένες αυτοκόλλητες επιφάνειες βάζοντας στο παιχνίδι τον τελικό χρήστη. Για αυτές τις εταιρίες που επιλέγουν να το εκμεταλλευτούν, υπάρχει χρηματοδότηση από τη βιομηχανία των ανακυκλωτών αυτοκόλλητων επιφανειών, για το ΡΕΤ και το ΡΡ. Οι χάρτινες αυτοκόλλητες επιφάνειες που έχουν σιλικόνη, όμως, απαιτούν μία πιο εξειδικευμένη διαχείριση. Σε αυτό το κομμάτι ηγείται η Γερμανία. Ο Σύνδεσμος ετιεκτοποιών Γερμανίας, VskE, προωθεί δυναμικά τις υπηρεσίες της αυστριακή εταιρίας εξειδικευμένη ανακύκλωσης Lenzing Paper Mill, που συνεργάζεται με την ανεξάρτητη εταιρία διαμεσολάβησης Cycle4green (C4G). Μαζί, κλείνουν τον κύκλο μεταξύ των ετικετοποιών, του τελικού χρήστης και της εταιρίας ανακύκλωσης. Έχει δημιουργηθεί ένα τακτικό πρόγραμμα περισυλλογής των χρησιμοποιημένων αυτοκόλλητων επιφανειών από τις συσκευασίες των τελικών χρηστών που έχει καθοριστεί από τους ετικετοποιούς και όλους όσους θέλουν να συμμετάσχουν σε αυτό το σχήμα. Η C4G διαχειρίζεται τα logistics – συλλέγοντας και παραδίδοντας τα ανακυκλώσιμα υλικά- και συντηρεί τις καθημερινές επαφές με τους ετικετοποιούς και τους «πελάτες» brand owners.

Οι μεγάλοι κατασκευαστές αντικολλητικού χαρτιού έχουν επίσης αναπτύξει δύο σημαντικές πρωτοβουλίες για τη συλλογή των απορριμμάτων στην κεντρική Ευρώπη. Η UPM προσφέρει ένα σύστημα κλειστού κυκλώματος για την ανακύκλωση των αυτοκόλλητων επενδύσεων στην παραγωγή χαρτιού της. Στο εργοστάσιο Plattling της UPM στη Γερμανία αφαιρείται η σιλικόνη από τις χάρτινες αυτοκόλλητες επιφάνειες, και ξαναχρησιμοποιούνται ως πρώτη ύλη για διάφορες ποιότητες χαρτιού. Αυτή η πρωτοβουλία είναι ανοιχτή σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας του κλάδου των ετικετών, σε όλη την Ευρώπη, ανεξάρτητα από την προέλευση ή το χρώμα του υλικού. Η παρεχόμενη customized συλλογή των υπολλειμάτων αυτοκόλλητων επιφανειών και λύσεις logistics τρέχει παράλληλα με το πρόγραμμα διαχείρισης απορριμμάτων από υλικά ετικετών της εταιρίας.

Πρόσφατα, η εταιρία Ahlstrom ανακοίνωσε ότι θα συλλέγει τα υπολλείματα των γλασέ επενδύσεων (υπερ-καλεντραρισμένο χαρτί κραφτ) και θα τα ανακυκλώνει στην παραγωγή των ειδικών χαρτιών της στο εργοστάσιο Osnabrück στη Γερμανία. Οι συνεργάτες της Ahlstrom σε θέματα logistics θα συλλέγουν χωρία κάποια χρέωση τα υλικά από brand owners ή εκτυπωτές, πληρώντας βέβαια κάποια μίνιμουμ ποσότητα απορριμμάτων. Το σχήμα αυτό θα δουλέψει στη Γερμανία, το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και την Ολλανδία.

Ένα παράλληλο σύστημα ξεκινά και στην Ελβετία, όπου τρεις ηγετικές εταιρίες εκτύπωσης ετικετών δημιούργησαν ένα “χάρτη” των πελατών τους στις βιομηχανικές περιοχές της χώρας, για τη συλλογή των χρησιμοποιημένων αυτοκόλλητων επιφανειών από συνεργάτες τους για ανακύκλωση στην πόλη Λέντζινγκ. Το σχήμα θα δουλέψει με μικρότερους εκτυπωτές ετικετών και τους πελάτες τους, όπως και στη Γερμανία, εν ευθέτω χρόνω.

Αυτά τα μονοπάτια θα ήταν η καλύτερη απάντηση για την ανάκτηση των πολύτιμων χρησιμοποιημένων χάρτινων αυτοκόλλητων επιφανειών στην παραγωγή νέου χαρτιού: πραγματική ανακύκλωση κλειστού κύκλου. Έρχονται αντιμέτωποι, ωστόσο, με τη σημαντική πρόκληση της απομάκρυνσης από το να είναι μία ευκαιρία και της προσέγγισης μίας ευρέως αποδεκτής πορείας, επιτυγχάνοντας οικονομικές ποσότητες παραγωγής χρησιμοποιημένων αυτοκόλλητων επιφανειών ώστε να δουλεύουν οι μύλοι χαρτιού και να μειωθεί η υγειονομική ταφή. Για να δώσω ένα παράδειγμα αυτής της πρόκλησης, η βιομηχανία των ετικετών μέχρι σήμερα συνεισφέρει λιγότερο από το 10% της ετήσιας εισαγωγής απορριμμάτων χαρτιού στο μύλο της Λέντζινγκ.

Ο μακρύς δρόμος προς την επιτυχία

Σε αυτό ακριβώς το σημείο η βιομηχανία των αυτοκόλλητων ετικετών χρειάζεται τη βοήθεια των εταιριών brand owners και συσκευασίας, οι οποίες χρησιμοποιούν προϊόντα ετικετών. Η προσέγγιση των σωστών ανθρώπων για να ξεκινήσει η περισυλλογή των αυτοκόλλητων επιφανειών είναι δύσκολη υπόθεση. Πρώτον, οι επαγγελματίες ή οι αντιπρόσωποί τους πρέπει να ξεκινήσουν την “αγορά” από τον υπεύθυνο αειφορίας στην εταιρία του τελικού χρήστη – ένα άτομο από το διοικητικό επίπεδο, μακριά από το εργοστάσιο συσκευασίας που εξυπηρετεί ο επαγγελματίας της επεξεργασίας. Όταν επιτευχθεί αυτό, οι υπεύθυνοι αγορών και συσκευασίας πρέπει να έχουν πεισθεί ότι υπάρχουν βελτιώσεις στην αειφορία και μείωση στα έξοδα μέσω μιας διαδικασίας περισυλλογής απορριμμάτων από ετικέτες – μία διαδικασία η οποία περιλαμβάνει πολύ μικρότερες ποσότητας σε σχέση με τα πλαστικά φιλμ ή τα χαρτοκιβώτια, για παράδειγμα. Τέλος, o υπεύθυνος θα πρέπει να έρθει σε επαφή με τον διευθυντή παραγωγής, αφού είναι τελικό το άτομο με το οποίο θα οργανώσει την προετοιμασία των χρησιμοποιημένων απορριμμάτων αυτοκόλλητων επιφανειών και την ώρα συλλογής. Αυτός ο κύκλος επιβεβαιώσεων μπορεί να πάρει εβδομάδες – ίσως και μήνες.

Παρακαλώ, βοηθήστε!

Πιστεύω πως υπάρχουν περίπου 8.000 πελάτες-τελικοί χρήστες του κλάδου αυτοκόλλητων ετικετών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Όλοι τους πρέπει να συνεισφέρουν ώστε να βελτιωθούν όχι μόνον τα διαπιστευτήρια αειφορίας της δικής τους εταιρίας αλλά και εκείνα του κλάδου των αυτοκόλλητων ετικετών. Εν τω μεταξύ, η συλλογή και η ανακύκλωση των αυτοκόλλητων επιφανειών μπορεί να δώσει ζωή σε πολύτιμα χάρτινα προϊόντα. Εκ μέρους των 3.000 περίπου ετικετοποιών που ασχολούνται με τις αυτοκόλλητες ετικέτες στην Ευρώπη, απευθύνομαι στους brand owners – ιδιαίτερα σε εκείνους που ασχολούνται με τα τρόφιμα, τα ποτά και την προσωπική φροντίδα – για να διευκολύνουν αυτή την προσπάθεια συλλογής. Η Finat είναι εδώ για να βοηθήσει με την εξεύρεση των διαθέσιμων τοπικών δικτύων που απαντούν στις μεμονωμένες ανάγκες της κάθε εταιρίας χωρίς να δημιουργούνται δυσκολίες ή πολύπλοκες καταστάσεις. Καθώς τα κόστη των πρώτων υλών συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία και οι φυσικές πηγές φθείνουν παγκοσμίως, αυτό αποτελεί μία πραγματική ευκαιρία συνεισφοράς στην αειδορία μιας ηγετικής τεχνολογίας διακόσμησης προϊόντων.

Για περισσότερες πληροφορίες στις τελευταίες πρωτοβουλίες ανακύκλωσης ανά τον κόσμο, πατήστε εδώ.